نقش برتر پارس ، معماری ، شهرسازی

 
بخشی از مطلب
به طور کلی ، تحول و گسترش کاروانسراهای ایران در ادوار مختلف بستگی به وضعیت اجتماعی ، اقتصادی ، مذهبی و ... داشته و شکل یابی و توسعه آن با موارد یاد شده در ارتباط بوده است . عملکردهای گوناگونی که در گذشته کاروانسرا به عهده داشته ، باعث گردیده نام های متفاوتی برای اینگونه بناها در فرهنگ لغات جای گیرد ؛ از جمله کاربات ، رباط ، ساباط و خان . 
ساباط : جزء اول آن «سا» به معنی آسایش و جزء دومش پسوند نمودار ساختمان و بنا و آبادی و عمارت است . «ساباط» به کلیه بناهایی که به منظور آسودن به پا می شده چه در شهر و چه در بیرون شهر اطلاق می شده است . 
 
کاربات : به معنی خانه کاروان است و پیش از اسلام به جای کاروانسرا به کار می رفته است . کاربات مانند رباط دارای اطاق و حوض است . کاروانسرا : به رباط های بزرگ و جامع کاروانسرا می گویند ؛ چه در شهر و چه در بیرون شهر . 
 
خان : به معنی کاروانسرا است و این واژه در زبان تازی به طور مطلق به جای کاروانسرا به کار رفته شده است . در کشور ترکیه به کاروانسراها خان گفته می شود . این بناها ، در واقع دارای عملکرد و وظایفی مشابه کاروانسرا بوده ولی از نظر ویژگی های معماری ، تفاوت هایی داشته اند . بنابراین دلایل ایجاد و علل بنیاد و پیدایش اینگونه بناها را می توان نیاز مبرم کاروان و کاروانیان بهحمایت در طول سفر دانست . از یادگارهای پر ارزش معماری ایران کاروانسراهاست که از روزگار کهن به دلایل گوناگون و ارتباطی چون جریان اقتصادی ، نظامی ، جغرافیایی و مذهبی بنیاد گردید و در ادوار مختلف به تدریج توسعه و گسترش یافته است . ساخت کاروانسرا با توجه به اوضاع اجتماعی, اقتصادی و مذهبی, از روزگاران قدیم در ایران مورد توجه خاص بوده است. 
به طور کلی کاروانسراها به دو گروه برون شهری و درون شهری تقسیم می شوند. 
توسعه راههای تجارتی و زیارتی باعث شده که در بین جاده های کاروانی در سراسر کشور کاروانسراهایی برای توقف و استراحت کاروانیان بنا شود. موقعیت جغرافیایی, سیاسی و اقتصادی در ایران از علل ازدیاد و گسترش این بناها بوده است. در ایران به فاصله هر چهار فرسنگ(26 کیلومتر) کاروانسرایی برای استراحت بنا شده است.در حال حاضر بقایای پنجاه کاروانسرا باقی است.معماری کاروانسراهای ايران بسيار متنوع است. معماران با توجه به موقعيت اقليمی سرزمين ايران, کاروانسراهايي با ويژگيهای گوناگون احداث کرده اند. 
در ساخت کاروانسراهای برون شهری از نقشه های چهار ايوانی, دو ايوانی, هشت ضلعی, مدور, کوهستانی و نوع کرانه خليج فارس استفاده شده است. در احداث کاروانسراها مانند مساجد و مدارس بيشتر از طرح چهار ايوانی استفاده شده و اتاقهايي در اطراف حياط, برای استفاده مسافران ساخته شده است. برخی از کاروانسراها با شيوه های آجر کاری, گچبری, و کاشيکاری مزين شده اند(مانند رباط شرف خراسان, کاروانسرای سپنج شاهرود)
 
و....
 
 
فهرست مطالب
 
ریز فضاهای کاروانسرای مهر :
 
ورودی 
 
هشتی 
 
حیاط مرکزی
 
شاه نشین
 
ایوان
 
ایوانچه ها
 
حجره ها
 
اسطبل
 
و...
 
فهرست مطالب:
 
استان خراسان
 
شهر سبزوار
 
موقعیت  شهرسبزوار
 
جغرافیای طبیعی سبزوار 
 
معادن و منابع زیر زمینی سبزوار
 
پوشش گیاهی سبزوارموقعیت بنا
 
مسیردسترسی به روستای مهر
 
موقعیت روستای مهر 
 
شناخت علل پیدایش روستا  
 
ویژگیهای فعالیتهای اقتصادی روستا 
 
بررسی منابع آبی روستا 
 
توپوگرافی
 
زلزله
 
وضعیت اقلیم
 
نسبت سنی و جنسی
 
سواد
 
شناخت بنا
 
تاریخچه کاروانسرا در ایران
 
چگونگی اقامتگاهها پس از اسلام 
 
سابقه تاریخی کاروانسرا
 
کاروانسراها
 
عملكردكاروانسرا
 
عملكردكاروانسرا
 
تزئینات و خدمات و مصالح ساختمانی
 
كاروانسرا در اقلیمهای مختلف ایران
 
كارونسرا ها با حیاط مركزی از نظر معماری
 
شناخت کاروانسرای مهر
 
عکس هوایی کاروانسرای مهر
 
اطراف سایت
 
نسبت پر و خالی
 
ریز فضاهای کاروانسرا
 
سیرکلاسیون و پلان
 
خدمات موجود در کاروانسرا
 
عناصر کالبدی بنا
 
عناصر کالبدی اصلی
 
آسیب شناسی
 
عوامل موثر در تخریب بنا
 
عارضه های بنا و درمان
 
طرح احیاء