نقش برتر پارس ، معماری ، شهرسازی

پاورپوینت بررسی انتخاب مصالح مناسب با اقلیم منطقه
 
بخشی از مطلب
ظرفيت حرارتي و گرماي ويژه آّب نسبت به ساير اجسام در روي كره زمين بيشتر است (جدول 2-1). به همين خاطر آّب قابليت ذخيره حرارت بيشتري نسبت به معدل ذخيره حرارت ساير اجسام درروي كره زمين دارد.
مشاهده اين امر در سواحل كنار دريا بسيار بارز است. در طي روز كه آفتاب مي‌تابد، سطح زمين گرم مي‌شود. در روزهاي گرم شدت گرماي سنگ و يا شن و ماسه سواحل دريا بقدري است كه با پاي برهنه نمي‌شود روي آن راه رفت، ولي در همين هنگام آب دريا هنوز معتدل است و در آن مي‌توان به راحتي آب‌تني نمود. هنگام غروب، زمين  به سرعت شروع به سرد شدن مي‌كند ولي آب دريا با سرعت خيلي كمتري حرارت خود را از دست مي‌دهد و در نتيجه آب دريا در طي شب گرم‌تر از سطح زمين است. به طور كلي وجود منابع آب باعث اعتدال دماي هوا مي‌شود و لذا درسواحل درياها و درياچه‌ها، اختلاف درجه حرارت شب و روز بسيار كمتر از مناطقي است كه از اين سواحل دور هستند.
همانگونه كه وجود منابع آّب در اقليم منطقه (Macro Climate) مي‌تواند باعث اعتدال درجه حرارت در طي شبانه‌روز شود، در داخل ساختمان نيز به عنوان يك اقليم كوچك (Micto Climate) آب مي‌تواند نوسان درجه حرارت را كاهش دهد. به همين منظور همچنانكه در اول اين فصل در قسمت خورشيد اشاره شد، در خانه‌هاي خورشيدي جديد، از بشكه‌هاي آّب جهت كسب و ذخيره حرارت در طي روز و تأمين حرارت در شب هنگام استفاده مي‌شود. 
ماده    حرارت ويژه 
ْF- پوند /BTU    چگالي**
فوت مكعب / پوند    ظرفيت حرارتي***
ْF – فوت مكعب BTU

جدول 2-1 حرارت ويژه و ظرفيت حرارتي مواد مختلف
توجه: در اين جدول اگرچه حرارت ويژه و ظرفيت حرارتي چوب بيش از آجر است، ولي به لحاظ اينكه ضريب انتقال حرارتي (Conductivity K) چوب بسيار كم است و حرارت را از سطح خود به داخل جسم به خوبي آجر انتقال نمي‌دهد، لذا از چوب به عنوان يك منبع ذخيره حرارتي در ساختمان استفاده نمي‌شود.
طبق جدول 2-1 مشاهده مي‌شود كه ظرفيت حرارتي هوا بسيار كم است و هوا قدرت ذخيره حرارتي بسيار اندكي دارد. ولي هواي مرطوب به دليل وجود ذرات بخار آب، بهتر ميتواند حرارت را در خود ذخيره كند. لذا در مناطق مرطوب اختلاف درجه حرارت در طي شبانه‌روز كمتر از نواحي با آّب و هواي خشك است.
در نقاطي كه ازسواحل درياها دور هستند و همچنين بارندگي و در نتيجه پوشش گياهي كمي دارند، رطوبت هوا بسيار اندك است. در صحراهايي مانند دشت كوير و كوير لوت اختلاف دماي هوا در طي شبانه‌روز گاهي تا 20 درجه سانتيگراد مي‌رسد، يعني روزها گرم و شبها سرد است.
درشهرهاي حاشيه كويري، تا پيش از استفاده از كولرهاي آبي در خانه‌ها، اهل خانه در ايام گرم تابستان، شبها به پشت بام مي‌رفتند و در آنجا مي‌خوابيدند. برودت هوا برروي بام به گونه‌اي است كه در ساعات نزديك طلوع آفتاب، افراد مجبور بودند از لحاف استفاده كنند.
به چهار دليل شبها دماي پشت‌بام بسيار كمتر از دماي داخلبنا است.
1ـ به دليل رطوبت كم هوا و ظرفيت  حرارتي بسيار اندك آن، در شب هنگام هوا سريعاً حرارت خود را از دست مي‌دهد.
2ـ در طي شب آسمان مانند يك جسم سرد عمل مي‌كند و تابش حرارتي از سطح زمين به سمت سطح سردتر يعني آسمان صورت مي‌گيرد و چون هوا تقريباً عاري از رطوبت است و در اغلب موارد آسمان اين نواحي در تابستان صاف است، لذا تابش حرارتي بين سطوح روي زمين و آسمان زياد مي‌باشد.
در صورتيكه آسمان ابري باشد، ابر مانند يك عايق حرارتي بين سطح گرم زمين و آسمان سرد عمل مي‌ كند و مقداري از حرارت تابش شده از زمين را مجدداً به سمت زمين منعكس مي‌ كند.
3ـ كوران هوا برروي سطح بام به خنك شدن محيط از طريق جابجايي حرارت كمك مي‌كند.
4ـ به دليل استفاده از مصالح بنايي در ساختمانهاي اين نواحي، حرارت روز در كالبد ساختمان حفظ مي‌شود و در شب هنگام نيز داخل بنا همچنان گرم است.
و.............